Ik ben een grote gelover in leven volgens je eigen essentie. Om voluit te leven volgens wie je echt bent en wat je echt wilt. En ik besef dat velen het met mij eens zullen zijn maar dat ook velen niet op deze manier leven. Waarom niet? Angst. 

Het is een beestje dat we allemaal kennen. Bij de ene is het een groot, harig, vuur spuwend monster. Voor een ander misschien wel een gladde, glibberige slang die je niet ziet komen tot je opeens verstijfd door zijn gif. Hoe jouw angst er ook uitziet, hij is er en doet zijn werk goed. Hij zorgt ervoor dat jij veilig blijft. Het feit dat je dit leest is het bewijs dat je levend en wel bent en daar heeft angst allicht iets mee te maken. Het is onze bondgenoot in onze overleving. En het is tevens de reden dat we onze grote dromen niet najagen. Hoe komt dit?

Omdat er twee soorten angst bestaan. We hebben de angst die er voor zorgt dat we niet zomaar de straat oplopen zonder uit te kijken, dat we geen wilde beren gaan groeten op 5 cm afstand, etc. Deze angst komt voort uit ons instinct. Ze woont in ons reptielenbrein en staat in rechtstreeks contact met ons buikgevoel. Het bepaalt ons handelen op een onbewust niveau. Denk maar aan de ‘fight, flight, freeze’-reactie. Ik noem dit onze zelfbehoudende angst. Ze stelt ons in staat om te overleven. De tweede soort angst is een veel jongere versie. Deze bevindt zich in onze neocortex. Deze angst heeft te maken met onze sociale rol in het leven en onze maatschappij en zegt dingen zoals ‘Wat gaat men daar van denken?’ of ‘Doe maar niet want je bent te dik, te oud, niet uniek genoeg, te saai, etc.’. Ik noem dit de sociale angst. Dit heeft niets met instinct te maken. Het speelt zich volledig af in ons hoofd en op een bewust niveau. Het is een stemmetje in ons dat graag veel interne monologen afsteekt over waarom we iets wel of niet zouden moeten doen.

Het doel van beide soorten angst is hetzelfde. Ze willen ons beschermen en ons overleven garanderen. Het verschil is dat de zelfbehoudende angst letterlijk waakt over leven of dood terwijl de sociale angst waakt over aanvaard of verstoten worden door de mensen in onze omgeving. Ook best nuttig wanneer het hebben van een sociale groep je kansen op overleving vergroot. Anderen kunnen je namelijk bescherming bieden, financiële hulp, ondersteuning, etc. Alleen is het de dag van vandaag niet meer zo dat een bepaalde actie leidt tot sociale kastijding met de ongewisse dood als gevolg omdat je het niet alleen kan redden. De sociale angst houdt geen rekening met dat we tot meerdere sociale groepen behoren, zelfstandiger zijn, financieel onafhankelijk, etc. Daarnaast nuanceert het weinig tussen wie ons zou kunnen afwijzen (vreemden versus familie), de hoeveelheid mensen (1 versus meerdere) en de zwaarte van de afwijzing (social suicide versus nobody cares). Het proces van de sociale angst is doordat het zich afspeelt in het evolutionair gezien jongere deel van onze hersenen, de neocortex, in combinatie met onze veranderende maatschappij onvoldoende geoptimaliseerd.

Wat heeft dit nu te maken met het najagen van onze dromen? Wel, wanneer we er aan denken om een grote stap te wagen of ons leven een bepaalde richting uit te sturen dan komt op een ogenblik de vraag hoe anderen daar zullen op reageren. Dit triggert onze sociale angst. Om te beslissen of wat je van plan bent te doen de moeite waard is of niet kan je twee vragen stellen.

  1. Doe ik dit met volle betrokkenheid? Is dit echt wat ik wil ondanks het eventuele discomfort dat dit met zich meebrengt? Deze vraag maakt contact met onze buik. Jij bepaalt.
  2. Doe ik dit vanuit authenticiteit? Is dit wie ik echt ben ondanks het al dan niet krijgen van erkenning? Deze vraag maakt contact met je hart. Heb lief.

Is het antwoord 2x ja dan kan je op jezelf vertrouwen in plaats van op de angst. Je gaat namelijk datgene doen dat past bij wie je bent en wat je wilt. Dan kan de sociale angst worden omgezet in moed. Moed om ondanks de eventuele sociale gevaren toch door te zetten omdat je weet dat er minstens één iemand gelukkiger van wordt. En diegene die ben jij.

Photo by Amanda Jones on Unsplash